Pomysł znalezienia swojego miejsca na ziemi chodził za nami od zawsze. Świadczą o tym nasze podróże.

Cały czas szukaliśmy tego miejsca gdzieś w świecie, a znaleźliśmy w Jasienicy, koło Bielska.
Już po pierwszej wizycie wiedzieliśmy że to miejsce jest tutaj.

Najpierw oczarował nas ogród. Wiejska droga, stare drzewa i przestrzeń…!

Wspólnie zaczęliśmy tworzyć nasz ośrodek w którym widzimy konie, salkę gimnastyczną, ściankę wspinaczkową, pracownie plastyczną, salkę ze SKIPOLem, kuchnię z kamienną piwnicą i chlebowym piecem, duży ogród, miejsce do pływania, tańczenia i życie pokaże co jeszcze.

Zaczęliśmy od ogrodu. Czyszczenie, plantowanie, zabawa i relaks.
Potem wyburzenia i rozbieranie zniszczonych elementów.

Fundamenty. Do wylewania betony znalazła się pomoc… Za którą serdecznie dziękujemy!

Potem murowanie, stropy i wieńce pod murłaty.

Zapomniałem jeszcze o stawie kąpielowym, kładce na ogród, tarasie… .
Zwierzętach… .

I najważniejsze - WSPIERAJĄCA RODZINA!

 Siedzę na leżaku, na świeżo ustawionych belkach sali tanecznej. Po prawej mam salkę gimnastyczną.
Przed sobą pracownię plastyczną, staw kąpielowy i przepiękny ogród.

Tworzy się w Jasienicy magiczne miejsce. Miejsce pełne zwierzaków, kwiatów, drzew i roślin.

Miejsce które jeszcze nie ma swojej nazwy i przyznajemy, że mamy z tym wielki problem w związku z czym ogłaszamy ogólnopolski konkurs na nazwę ośrodka! Osoba której nazwa zwycięży otrzymuje od nas darmowe szkolenie narciarskie lub weekendowy pobyt w ośrodku.

Zapraszamy do składania propozycji Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Skiterapia po raz pierwszy zastosowana była w Stanach Zjednoczonych po wojnie w Wietnamie. Amerykanie mieli wówczas duży problem z kombatantami wojennymi i ich niesprawnością zarówno fizyczną jak i psychiczną. Narciarstwo okazało się bardzo dobrym środkiem angażującym niepełnosprawnych żołnierzy do ruchu i psychicznego relaksu.

Obecnie obserwujemy duży rozwój skiterapii, w której uczestniczyć mogą osoby z różnymi problemami. Osoby niewidome i niedowidzące. Osoby z porażeniami, niedowładami, przykurczami. Dzieci autystyczne i z zespołem Downa.

Każda osoba korzystające ze skiterapii wymaga indywidualnego podejścia i konsultacji terapeutycznej.

Rozwój techniki wprowadza modyfikacje i ulepszenia stosowanych metod terapeutycznych. Dotyczy to również skiterapii. SKIPOL – symulator narciarski, pozwala na prowadzenie terapii poza stokiem narciarskim przez cały rok, nawet latem. SKIPOL można transportować w różne miejsce i docierać ze skiterapią do różnych ośrodków terapeutycznych, uatrakcyjniając i rozszerzając dotychczasową trapię.

Największą zaletą SKIPOLa jest możliwość podwieszania osób z porażeniem. Podwieszenie takie zabezpiecza osobę trenującą przed upadkiem i odciąża. Pozwala na indywidualną, samodzielną jazdę.

Nasze doświadczenia z pracą terapeutyczną dotyczyły dzieci z zespołem Downa, autyzmem, mózgowym porażeniem dziecięcym, z rodzin patologicznych. Każdy kontakt dzieci z nartami wiązał się z niesamowicie pozytywnymi emocjami, które wspierały wspólną pracę.

Skiterapię dobrze jest łączyć z innymi rodzajami terapii, takimi jak hipoterapia, animalterapia, arteterapia, terapia tańcem czy terapia zajęciowa. Takie są też założenia naszej szkoły. Stworzenie ośrodka w którym terapie takie funkcjonować będą w sposób zintegrowany.

Ośrodek powstaje w Jasienicy koło Bielska-Białej. W pięknym dużym starym ogrodzie budowana jest stajnia na parę koni, salka z trampoliną i ścianką wspinaczkową, sala tańca, pracownia plastyczna, komputerowa i duża kuchnia z piecem chlebowym.

Metodyka uczenia

Carvingowa szkółka

Carving to nie tylko rozwój technik narciarskich, to również rozwój technik uczenia. Do nauki nowych elementów w technice jazdy, potrzebujemy nowego podejścia do ucznia. Technika carvingowa to technika czucia, nie tylko nart, własnego ciała, ale i ucznia.

Prowadząc tak zwane zajęcia „firmowe", integracyjne dla pracowników firm, otrzymuję mieszankę prezesów, dyrektorów, marketingowców, sprzedawców.... Nigdy wszyscy oni razem wzięci do jednej grupy nie czują się komfortowo. Zawsze osoby uczące się czują się gorzej od tych już jeżdżących. Potwierdzają to również wyjazdy szkoleniowe, gdzie ewidentnie, osoby z grup początkujących, słabszych technicznie, są również słabsze, cichsze, spokojniejsze w ogólnym zachowaniu. Osoby jeżdżące są dynamiczne, pewniejsze i bardziej dominujące.

Carving jest nową techniką i tak naprawdę, to wszystkie osoby trafiające do mnie na pierwsze zajęcia traktuję podobnie, jako osoby początkujące. Co więcej, osoby już jeżdżące, czasami mają więcej pracy nad sobą, niż osoby zaczynające.

Wszystko zależy od tak zwanej koordynacji psychomotorycznej, czyli mobilności ruchowej. Jeżeli ktoś jest automatem do skręcania w prawo - lewo, to będzie miał trudniejszą przeprawę, niż sprawna fizycznie, osoba początkująca. Najpierw trzeba pracować nad wyłączeniem „automatu", dopiero potem nad nową techniką. Osoba początkująca od razu pracuje nad nową techniką nie musi się podwójnie koncentrować nad rzeczami automatycznie włączającymi się podczas jazdy. Tak więc teoretycznie problem różnego zaawansowania grup mamy z głowy. Wszyscy są początkujący, wszyscy są w pierwszej grupie. Ale przecież osoby startujące z tego samego miejsca, o różnym czasie dochodzą do mety. Szybkość uczenia się każdej osoby jest różna.

Mamy więc równy start dla wszystkich: prostą analizę skrętu, radius nart, kąt ustawienia nart, siłę docisku i ...całą gamę różnych osób i ich zachowań na stoku.

Rozwiązaniem problemu jest prowadzenie zajęć w formie warsztatów lub “grup indywidualnych". Dają one możliwość indywidualnego doboru natężenia uczenia do każdego ucznia. Oczywiście, wszystkie zajęcia na stoku powinny być poprzedzone zajęciami teoretycznymi, żebyśmy wiedzieli już, czego wspólnie szukamy (artykuł z poprzedniego numeru SKI lub prezentacje ski.onet.pl, szkolacarvingu.pl). Podstawowym warunkiem prowadzenia zajęć w formie warsztatów lub „grup indywidualnych" jest stok warsztatowy. Jest to stok w miarę krótki, lekko nachylony, pozwalający na skupienie się nad techniką, a nie prędkością jazdy. Na stoku widzimy pracujących instruktorów i jest możliwość rotacji między uczniami i instruktorami. Forma warsztatowa prowadzona jest z większymi grupami. Od 50 osób w górę. Potrzebnych jest minimum pięciu instruktorów (jeden instruktor na 10 osób), do prowadzenia pięciu tematów: wyjazd ze skrętu, najazd na skręt, łączenie skrętów, rozjeżdżanie, kompensacja... Można dodawać fun, jazdę na punkt (boje), wszystko zależy od zaawansowania grupy i czasu trwania warsztatów. Założenie jest takie: każdy z kursantów sam wybiera interesujący go temat. Podjeżdża do prowadzącego zajęcia instruktora, słucha, wykonuje ćwiczenia, kiedy uważa, że to już wystarcza, zmienia temat warsztatu i indywidualnie się rozwija. Możliwość sprawdzenia swoich postępów daje kamera, która włączana jest na stoku po zakończeniu zajęć, a jej zapis analizowany jest wieczorem na dużym ekranie. Każdy w ten sposób może sam siebie rozliczyć z wykonanej pracy i zaplanować kolejne dni warsztatów.

Innym sposobem prowadzenia zajęć, dla mniejszych grup (10 — 30 osób) są „grupy indywidualne". Prowadzone są na opisanym już wyżej stoku warsztatowym z tą tóżnicą, że instruktorzy pracują indywidualnie z każdym uczniem, ale w krótkim czasie. Korygują, zadają zadanie, sprawdzają wykonanie i odsyłają dalej. W tego typu nauczaniu, pokazujemy, co jak należy zrobić. Wykonujemy to razem z uczniem. Potem uczeń potrzebuje czasu na indywidualne rozjeżdżanie i uelastycznienie elementu, w czym instruktor nie jest mu już potrzebny. Instruktor swój czas poświęca kolejnej osobie, dobierając do niej indywidualne zadania. W ten sposób każdy z uczniów indywidualnie się rozwija. Uczniowie krążą po stoku jak elektrony, a instruktorzy selektywnie wybierają kolejnych kursantów. Nikt na nikogo nie czeka, nikt nikogo nie pogania. Co ważne, opisane wyżej zajęcia, nie są wyssanym z palca pomysłem, ale sprawdzonym na wielu wyjazdach sposobem uczenia. Co się sprawdziło? Przede wszystkim to, że wyjeżdżając na urlop nie trzeba razem ze wszystkimi wstawać o 7.00 rano, o 8.00 jeść śniadanie, o 9-00 być gotowym i czekać na resztę towarzystwa, żeby razem jechać na zajęcia. Zajęcia prowadzone są od 9-00 i jak tylko jest ochota, można od razu spotkać się z nami na stoku. Można też spać spokojnie i dołączyć do nas w południe. Zawsze jesteście mile widziani. Zmęczeni? Chcecie odpocząć? Nie ma problemu. O dowolnej porze Zjeżdżacie do knajpki na kawkę lub bombardini. To są wakacje. My jesteśmy na stoku, żeby w przyjemny, niczym niezobowiązujący sposób nauczać carvingu. Carving to swoboda i przyjemność. Jeżeli chcecie ostro nad sobą pracować, jesteśmy na stoku, jeżeli chcecie odpocząć, odpoczywajcie. Nie trzeba od razu umieć wszystkiego.To powinno przyjść samo, bez musu, bez wysiłku. Narty to przede wszystkim przyjemność, potem dopiero technika.

Wcześniej wspomniałem o kamerze. Kamera bardzo pomaga w zgraniu obrazu zewnętrznego z wewnętrznym. Przeważnie osoby pierwszy raz oglądające swoje przejazdy, delikatnie mówiąc, są rozczarowane swoim widokiem. Kamerę traktują jako generalną próbę swoich umiejętności aktorskich, a ich jazda przed kamerą w znikomym stopniu przypomina realne możliwości. Najbardziej realny materiał otrzymuje się kręcąc z ukrycia lub po oswojeniu się kursantów.

Czemu służy kamera? Po pierwsze upewnieniu się, co do swojej sylwetki, wyglądu, estetyki stroju, sposobu poruszania się. To są pierwsze emocje. Potem technika. Zrównoważenie postawy, wychylanie się w skręcie, ustawienie nóg,  prowadzenie nart. Kolejność i czasowość wykonywania ruchów, czyli obserwacja i korekta własnej techniki jazdy. Dużo pracy i bogaty szkoleniowo warsztat, ale to nie wszystko.

Kamera pozwala na zgranie obrazu zewnętrznego z obrazem wewnętrznym. Już wielokrotnie wypowiadałem się na temat czucia głębokiego, tak zwanego kinestetycznego, polegającego na tym, że zamykając oczy, nie patrząc się na swoje ciało, jesteśmy w stanie określić położenie swoich kończyn i napięcie mięśni. Jesteśmy w stanie stworzyć wewnętrzny obraz swojego ciała, który, jak się często zdarza, nie pokrywa się z obserwowanym potem na ekranie. Carving to technika czucia. Ćwicząc na stoku, uczymy nie tylko tego, że mamy zrobić jakiś ruch kolanem, biodrem, ręką... ale również tego jak ten ruch czujemy, jak zmieniamy jego natężenie, głębokość wychylenia i co najważniejsze, jego wpływ na jazdę i nasze samopoczucie.

Uważam, że “przenoszenie skrzynek" z jednej strony na drugą, „krakowiaczek", czy wkładanie sobie pięści między nogi, jest wymuszaniem ruchu i sylwetki, a nie świadomym jej układaniem. Jest tworzeniem automatu ruchowego, z którym jako nauczyciel bezwzględnie walczę. Uczeń powinien mieć świadomość swojego ruchu, powinien kierować jego natężeniem, odczuwać skutki swojego działania i ich wpływ na jazdę. W świadomy i dowolny dla siebie sposób kierować każdą częścią swojego ciała, a wówczas każda technika jazdy i ruchu staje przed nim otworem. Kamera jest tylko potwierdzeniem jego zachowania i przebytych w trakcie jazdy sytuacji.

Co jeszcze nowego w nauczaniu narciarstwa wniósł carving?

Stałą krawędź. W technice tradycyjnej narty ślizgały się pod narciarzem, rzadko dając mu stałe oparcie. W carvingu narta prowadzona wzdłuż krawędzi, daje narciarzowi stałe oparcie, stałą sytuację. Co się okazuje? Są osoby, które mają problem z dojściem do krawędzi. Są też takie, które przez nią przelatują. Pierwsza grupa to osoby mające wszystko przemyślane, długo zastanawiające się i dopiero po jakimś czasie, decydujące się na sprawdzone, przemyślane działanie.

Druga grupa to osoby najpierw robiące, działające, dopiero potem myślące. Najpierw wbiją gwóźdź, dopiero potem sprawdzą, czy do właściwej deski.Zwrócenie uwagi ucznia na istniejące w jeździe problemy, uświadamia mu również jego zachowanie w innych, bardziej życiowych sytuacjach.

Podobnie z jazdą na krawędzi. Są osoby, które boją się zabrania z nartą. W momencie, kiedy narta rusza i zaczyna prowadzić, osoby te rezygnują z jazdy. Nie dają się ponieść fantazji. Chcą mieć wszystko pod kontrolą, muszą mieć wszystko przewidziane i zaplanowane. Są to nowe obserwacje. Nowa technika daje nowe możliwości. Otwiera nowe tematy, daje nowe rozwiązania. Wciąż się rozwija.

    - Marek, ale dwa lata temu o tym nie mówiłeś.
    - Bo wtedy jeszcze o tym nie wiedziałem.

Pozdrawiam i zapraszam do nowego odkrywania tego, co tak dobrze znacie.

Wprowadzenie

Największe zmiany w technice jazdy zachodziły na przełomie wieków.

Carving rozpoczął się końcem lat dziewięćdziesiątych, a w pełni przyją się w pierwszych latach dwudziestego wieku. Ogólnie jest już techniką ukształtowana i ogólnie akceptowaną.

Rozwój techniki można prześledzić w kolejnych jej opracowaniach. Technika carvingowa, z użyciem nart mocno taliowanych, sprawdziła się na każdym poziomie zaawansowania narciarskiego.

Dla dzieci, narciarzy początkujących, narciarzy dobrze jeżdzących i zawodników. Jest nową, łatwą i skuteczną techniką jazdy na nartach.

Obecnie pracujemy nad nowymi, bardziej dostępnymi sposobami uczenia, opartymi na nowych, bardziej swobodnych, warunkach współpracy nauczyciela i ucznia. Carvingowa metodyka, to przełom w uczeniu nie tylko narciarstwa

Marek Ogorzałek

Historia narciarstwa oprócz prehistorycznych rysunków skalnych i średniowiecznych rycin, zaznaczających jedynie fakty używania przypiętych do stóp „nart” lub czegoś je przypominających, przedstawia również opisy pierwszych, nie dostępnych bez nart terenów. Jako pierwszy człowiek opisujący nie tylko to, co widział w, ale również to, co odczuwał i to, co przeżywali towarzysze jego podróży, był Fridtjof Nansen.

Na początku, z jego narciarskich pomysłów drwiono: „W przyszłym roku zoolog Nansen zamierza dać pokaz długodystansowego biegu narciarskiego przez grenlandzki lód śródlądowy. Miejsca siedzące – w szczelinach lodowców. Bilety powrotne – nie będą potrzebne”. Jednak on w zdecydowany sposób udowodnił słuszność swoich idei i jako pierwszy człowiek w świecie zaczął odkrywać to, co do tych czas było nieznane. W jego ślady poszedł Amundsen organizując wycieczkę narciarską na biegun południowy. Opisy z jego podróży w zdecydowany sposób różnią się od tragicznych zapisów Scota idącego bez nart, w tym samym czasie i w tym samym kierunku.

Klimat Norwegii tamtych czasów w sympatyczny sposób podkreśla „Sondre Nordhejm, ubogi cieśla i robotnik leśny ze wsi Morgedal, który przybył na start z dwoma kolegami po czterodniowym marszu narciarskim i wygrał konkurs …”

W Norwegii, mieszczanie z ogromnym zapałem uczyli się narciarstwa od „wieśniaków”, którzy na nartach jeździli od urodzenia. W Polsce przyjmowanie czegoś od plebsu nigdy nie wchodziło w rachubę. Taki Barabasz na przykład, nocą jeździł po Krakowskich Błoniach. Uczył się narciarskiego rzemiosła pod osłoną nocy, żeby nikt się nie śmiał z jego śmiesznych poczynań i błazeńskich zachowań. To on jednak, jako pierwszy w historii narciarz, zakładał pierwsze ślady nart na tatrzańskich szlakach

Norwegowie, emigrując za pracą, rozwieźli narciarstwo po całym świecie. Thomson w połowie XIX w przez 25 lat w Kalifornii rozwoził pocztę na przywiezionych z Norwegii, długich na 3.75 nartach.

Oczywiście zawody narciarskie, w ogarniętej gorączką złota Ameryce, musiały mieć znamiona hazardu, miejsce rozgrywek – nad przepaścią, główna nagroda – pas suto nabijany srebrem. Od razu pojawili się pierwsi „fabrykanci narkotyków”, czyli ówcześni producenci smarów, których w Norwegii jeszcze nie znano.

W tym samym czasie w Australii pod górą Kościuszki powstaje Szwedzko – Norwesko – Chiński klub narciarski.

Również w Nowej Zelandii prym wiedli Norwegowie. Na podstawie książki Nasenna „Na nartach przez Grenlandię” trójka śmiałków Mannering, Nixon i Fyfe zrobili sobie narty z klepek beczkowych i jako pierwsi na świecie narciarze, w 1983 r przekroczyli granicę 3000 m w drodze na Mount Cook

Dopiero za nimi, w 1984 r w Europie Austryjak Artl rozpoczął serie narciarskich wejść na Alpejskie trzy tysiączniki najpierw na Somblick (3 013 m), potem Schareck (3 425 m), Johannisberg (3 467 m), Wiesbachorn (3 570 m), Glocknerin (3 425 m) …

Wycieczki narciarskie w „norweskim” stylu, intensywnie promował, Paulcke w Karlsruhe. On też jako jeden z pierwszych zaczął zarabiać na tym dobre pieniądze. Organizacja szkoleń narciarskich należała jednak do Matiasa Zdarskiego, który „do 1912 r na specjalnych kursach w różnych miejscowościach i krajach, nauczył narciarstwa dwanaście tysięcy osób. Nawet dzisiaj, przy bardzo rozpowszechnionym szkoleniu narciarskim, trudno znaleźć instruktora z takim rekordem”.
Rozkwit narciarstwa alpejskiego zawdzięczamy Zdarskiemu, którego opisy techniki skrętów, jak również poradniki jak zachowywać się w górach na wiele lat pomagały i nadal pomagają narciarskim turystom.
Na uwagę zasługuje spotkanie, do jakiego doszło na jednej z wycieczek organizowanych przez Zdarskiego z Norwegiem Hornem, który zauroczony został osobowością Zdarskiego, lecz przede wszystkim jego umiejętnością jazdy na nartach. Docenił metodyczną wartość jego pracy. Jako pierwszy skonfrontował Skandynawię i kraje Alpejskie. Skandynawia, to kolebka narciarstwa. Tutaj każdy rodzi się z nartami na nogach. Małą rolę odgrywają, więc szkoły narciarskie i programy szkoleniowe. Wszyscy umieją jeździć na nartach, nie ma, więc kogo uczyć.

W krajach Alpejskich odwrotnie. Narciarstwo jest czymś nowym i niezmiernie interesującym, szczególnie dla bogatych mieszkańców Europy. W krajach alpejskich, narciarstwo stało się fundamentem rozwoju ogromnego biznesu turystycznego.

 Do Polski narciarstwo również trafiło z Norwegii. Przywieźli je Norwescy specjaliści budowy dróg górskich i linii kolejowych Husebye, Anker i Krum dając początek „kolonii tatarowskiej”, w Karpatach wschodnich.

Tutaj też, Józef Schnaider wraz z Marianem Małaczyńskim, z powodzeniem rywalizowali wówczas z najlepszymi ośrodkami narciarskimi Niemiec – Czarnym lasem Paulckego i Austryjackimi Lilienfeldie, Matiasa Zdarskiego.

„Uprawiając ten sport od kilku lat, znając też wielu zwolenników nart zrobiłem spostrzeżenie, że charaktery nasze wiele dzielności i hartu nabrały”. Taką notatkę zamieścił Schnaider na ostatnich stronach swojego bezprecedensowego dzieła „Na nartach skandynawskich” 1898.

Kolejne wycieczki na szczyty Chomika, czy Howerlę w Karpatach wschodnich organizowane przez Małaczyńskiego wraz z Hellenem i Schnaiderem dodawały animuszu naszym wschodnim pionierom Narciarstwa

Niestety galicyjska bida zdławiła wysiłki Polaków.

Z Krakowa najbliżej było w Tatry. Tam też Barabasz próbował swoich umiejętności. W Krakowie odpowiadano mu „To u nas nie ma zastosowania, bo nie ma tak wielkich śniegów, jak na Syberii, zresztą, co za przyjemność uganiać po śniegu na mrozie, gdzie mnie nikt nie widzi ani ja nikogo. Wolę sto razy rower …”. Potwierdza to, że Polacy lubią robić rzeczy na pokaz a wewnętrzne przeżycia i doznania są dla nich wartością względną.

Dopiero z Fiszerem w 1894 dochodzą razem do Czarnego Stawu Gąsienicowego, potem; Małołączniak (2 101 m) i Kopa Kondracka (2 104).

Wyprawami tymi i kontaktami z miejscowymi góralami, Klimkiem Bachledą… , rozpoczynają turystykę narciarską w Tatrach.

Ich urok i klimat opisuje Barabasz w swoich „wspomnieniach narciarza” – „… wszyscy zgadzali się na to, że Tatry zimą o wiele piękniejsze niż latem. Bawiliśmy się zawsze doskonale, bez troski jak dzieci; kłopoty, interesy pozostawiało się w domu – pogoda, słońce, wspaniałe widoki, przy tym wspaniały ruch na świeżym powietrzu podniecały…” W ich ślady, z tatrzańskimi wyrypami poszli: Zdyb, Karłowicz, Zaruski, Borkowski…

Zakopane stało się kolebką Polskiego narciarstwa. Przy „okrągłym stole” dyskutowano nad nowymi przejściami i nowymi technikami. Norweska technika z jednym kijem? Czy alpejskie dwa kije? W przy stolikowych dysputach dominował jeden, dający porządne zaparcie, kij bambusowy. W narciarskiej rzeczywistości, do jakiej nikt się z resztą nie chciał przyznać, do podchodzenia używano dwóch lekkich kijów, do zjazdu zaś, łączono je w jeden i zjeżdżano na dół. Już wtedy tradycja w utrzymywania starych, pewnych poglądów, dominowała nad nowinkami.

Nawet sam Zdarski pisał wówczas: „jazda przy pomocy dwóch kijów nie jest w żadnym wypadku piękna, przecież tak bardzo przypomina cherlawych braci szpitalnych”.

Jak bardzo, dyskusje wówczas prowadzone, przypominają dzisiejsze dyskusje o carvingu, w którym to przecież, używanie kijów jest zbyteczne.

Na koniec przypomnijmy sobie słowa Nasenna, wypowiedziane przez niego, nad grobem Amundsena: „Przeżyłeś wielkie białe milczenie. Odważyłeś się odszukać Nieznane. Wszedłeś na najtrudniejsze drogi, przebyłeś białe na mapie plamy, wyrzekałeś się, byłeś spragniony, zwyciężyłeś, rozkwitłeś w wielkości wszechświata…słyszałeś pieśń, którą śpiewała ci natura… słuchaj, więc dalekiej przestrzeni, ona woła cię z powrotem”.

Czym są narty? Czy tylko przyjemnym zjeżdżaniem z górki?

 „Pewnego dnia przyjdzie śmierć, wielka i spokojna, otworzy olbrzymie wrota Nirwany, a ty przepłyniesz w morze wieczności”.

Fridtjof Nansen.